Stel opleidingen niet uit door COVID-19: mensen willen nu meer dan ooit leren
19 oct. 2020

Stel opleidingen niet uit door COVID-19: mensen willen nu meer dan ooit leren

Sinds de uitbraak van COVID-19 zijn veel bedrijven noodgedwongen overgeschakeld op telewerk. Vermoedelijk zal dit ook na deze pandemie een stukje van de nieuwe realiteit blijven.


We hebben immers gezien hoe gemakkelijk het is om bijvoorbeeld de vele fysieke vergaderingen op de werkvloer te reduceren tot efficiënte online meetings.


Daarbij mogen we echter het belang van opleidingen niet vergeten. Ook die kunnen voor een groot stuk overgenomen worden door doeltreffende digitale alternatieven.


De meeste bedrijven hebben bewogen maanden achter de rug. Naast het opvangen van de economische impact van de crisis moesten ze ook alles in het werk stellen om werknemers van thuis te laten werken. Een populair woord dat omschrijft hoe bedrijven hiermee omgaan, is ‘wendbaarheid’.


Zo was de beweging naar telewerk op veel plaatsen al enigszins ingezet en heeft COVID-19 het proces vooral in een stroomversnelling gebracht. Zeker op het gebied van technologie en tools waren sommige bedrijven al goed voorbereid.

Mentaliteitsverandering vereist

In principe hebben we enkel een computer en een internetverbinding nodig om van om het even waar te kunnen werken. Bedrijven die dit al beseften, hebben de stap naar telewerk het best verteerd. Organisaties die nog niets ondernomen hadden, ondervonden grotere problemen om zich wendbaar op te stellen.


Uiteraard hebben sommige sectoren geen mogelijkheden om op telewerk over te schakelen, maar toch waren er zeker ook organisaties die zichzelf hebben vastgereden door zich al te lang tegen verandering te verzetten.


Het is intussen duidelijk dat we nooit meer volledig zullen terugkeren naar de situatie van voor de uitbraak van het coronavirus. Bedrijven hebben gemerkt dat het anders kan en zullen bijvoorbeeld de capaciteit op kantoor eerder gaan beperken en investeren in mogelijkheden rond telewerk. 


Maar enkel tools zijn niet voldoende.
In de hele bedrijfscultuur moet er een mentaliteitsverandering optreden. En daarbij zullen opleidingen essentieel zijn.

Niet besparen op opleidingen

De tijd dat medewerkers zich hun hele carrière in hun comfortzone konden terugtrekken, is voorbij. Mensen moeten kunnen groeien in een bedrijf door nieuwe rollen op zich te nemen. 


Onderzoek heeft uitgewezen dat het moeilijk wordt om werknemers in een veranderingstraject mee te nemen wanneer ze al minstens acht jaar dezelfde functie hebben. 


Om te kunnen evolueren, moeten we open staan om ons te ontwikkelen. Alleen zo kunnen we vermijden dat we in onze job vastroesten.

Wie wacht tot deze crisis voorbij is, komt straks zeker in de problemen. Leren is een onophoudelijk proces en organisaties moeten hier constant in blijven investeren.


Ook in coronatijden blijven opleidingen daarom extreem belangrijk. Mensen hebben er zelfs echt nood aan. Voor bedrijven zijn leerprocessen essentieel als ze zich bij toekomstige veranderingen wendbaar willen blijven opstellen. 


Het valt echter te verwachten dat organisaties de komende jaren zullen moeten besparen en dat dure opleidingen niet binnen die plannen passen.


Toch zou het een grote fout zijn om te snoeien in bijscholing en training. 


Wie wacht tot deze crisis voorbij is, komt straks zeker in de problemen. Leren is een onophoudelijk proces en organisaties moeten hier constant in blijven investeren.


Opleidingen moeten zich ook focussen op iedere laag in een bedrijf. Vaak richten ze zich enkel op de skills en kwaliteiten die leiderschap bevorderen, maar iedere leider heeft goede ‘volgers’ nodig die invulling geven aan dat leiderschap. 


Het is dus minstens even belangrijk om de juiste mentaliteit bij medewerkers te kweken en ervoor te zorgen dat ze hun kennis en vaardigheden uitbreiden. Dat lijkt niet eenvoudig als werknemers meer en meer van thuis werken, maar ook op dit vlak beschikken we over tools die leren op afstand stimuleren.

Social learning

Het idee van klassikaal leren is in veel bedrijven eigenlijk al achterhaald. Vroeger bestond een opleiding meestal uit een training waarbij medewerkers op de werkvloer aanwezig moesten zijn en urenlang samen in een ruimte zaten. Dat had heel wat nadelen. 


Het is immers niet mogelijk om gedurende verschillende uren aandachtig te blijven en zo dreigen we de essentie te missen.


Veel leerstof is voor medewerkers bovendien herhaling, waardoor ze maar één of twee topics uit zo’n les echt nuttig vinden en de rest tijdverlies lijkt.


In het slechtste geval ontstaat er bij werknemers zo zelfs een aversie tegen leren.


Digitale leervormen zijn zeker niet minder effectief. Integendeel! E-learning maakt het voor iedereen mogelijk om met behulp van relatief goedkope tools content aan te maken en te delen.


Soms ontbreekt daar dan wel de didactische hand in, maar dat is niet voor alle leerprocessen even noodzakelijk. Belangrijker is dat mensen informatie vinden op de plaats en het moment dat ze die nodig hebben.


Wie met een nieuw programma moet werken en een bepaalde functionaliteit niet begrijpt, wil daar snel een antwoord op krijgen. Of wanneer een apparaat een upgrade heeft gekregen en veranderingen niet duidelijk zijn, dan moeten werknemers bijvoorbeeld via hun tablet snel uitleg vinden.

Soms is bij een opleiding ook de factor van sociaal contact gewoon onvervangbaar. Het is dus de uitdaging om een goede mix te vinden tussen e-learning en leren op de werkvloer


Voor de bovenstaande voorbeelden hoef je geen halve dag in een klaslokaal te gaan zitten. Daarnaast is een cultuur van social learning belangrijk in moderne bedrijven. 


Misschien leert een medewerker iets wat voor bepaalde collega’s ook interessant kan zijn. Dan moeten ze info en fragmenten gemakkelijk met elkaar kunnen delen. Ook dit vraagt natuurlijk om de juiste mentaliteit bij werknemers.


Hoe vaak gaat in bedrijven geen kennis verloren wanneer één medewerker van functie verandert of, erger nog, de organisatie verlaat? Social learning kan die leemte voor een stuk helpen opvullen.


Tijdens de coronacrisis hebben veel bedrijven ook de voordelen van webinars ontdekt. Die lijken een beetje op klassikaal leren, maar zijn vaak korter en doelgerichter.


Natuurlijk vereisen sommige functies nog steeds ‘on the job’-opleidingen. Denk maar aan trainingen waarbij het belangrijk is dat medewerkers het werk eerst observeren of wanneer certificaten nodig zijn om bepaalde taken te mogen uitvoeren.


Soms is bij een opleiding ook de factor van sociaal contact gewoon onvervangbaar. Het is dus de uitdaging om een goede mix te vinden tussen e-learning en leren op de werkvloer.

Klaar zijn voor morgen

De bereidheid om te leren moet in de hele bedrijfscultuur ingebakken zitten.


Om werknemers mee te krijgen in dit verhaal moeten werkgevers hen meer inzicht geven in het waarom van veranderingen. Waarom moeten ze iets op een andere manier gaan doen? Wat moet er precies veranderen? En wie gaat hiervoor zorgen?


We mogen zeker niet veronderstellen dat COVID-19 een eenmalige schok was. Hoewel we natuurlijk hopen dat het virus snel weer verdwijnt, moeten bedrijven klaar zijn voor plotse veranderingen die uit iedere hoek kunnen komen. Van management tot werknemers, organisaties moet volledig doordrongen zijn van het besef dat leren essentieel is om te kunnen evolueren.


We hebben maar één zekerheid en die is dat alles morgen anders zal zijn. We moeten ons nu voorbereiden op die toekomst door op alle vlakken wendbaarder te worden. 


Wie dit niet doet, zal het niet redden. Maar bedrijven die het wel goed doen, hebben het potentieel om sterker uit de crisis te komen.